Sinh lý tế bào và màng tế bào – Bài 2

1. Tính thấm của màng đối với Na⁺ cao hơn đối với K⁺ 100 lần?

2. Các đặc điểm phù hợp với nguyên nhân gây ra điện thế nghỉ màng tế bào cơ và tế bào thần kinh: 1. Bơm Na⁺ – K⁺ là nguyên nhân chính tạo điện thế màng vì bơm hoạt động liên tục. 2. Bơm Na⁺ – K⁺ đưa 3 ion Na⁺ ra ngoài và 2 ion K⁺ vào trong tế bào trong mỗi vòng bơm làm cho liên tục có sự mất điện tích dương vào trong tế bào, tạo thêm điện thế âm trong màng. 3. Bơm Na⁺ – K⁺ còn tạo ra sự chênh lệch nồng độ các ion Na⁺, K⁺ và Cl⁻ bên trong và bên ngoài màng tế bào. 4. Tính thấm của màng không giống nhau đối với các ion khác nhau, thay đổi có tính quy luật theo các trạng thái chức năng khác nhau của tổ chức cơ thể. 5. K⁺ là yếu tố cơ bản để xác định điện thế nghỉ của sợi thần kinh. 6. Ở trạng thái nghỉ, sụ khuếch tán ion K⁺ mang điện tích dương từ nguyên sinh chất ra ngoài tế bào thấp hơn dòng ion Na⁺ đi từ ngoại bào vào trong nguyên sinh chất làm cho mặt ngoài màng tế bào tích điện dương, mặt trong màng tế bào tích điện âm. 7. Khi Na⁺ đi ra ngoài, nó để lại các ion am có kích thước lớn không thấm qua được màng như phân tử protein, các hợp chất phosphat hữu cơ, các hợp chất sulfat,... Chọn các ý đúng:

3. Đặc điểm của định luật “không hoặc tất”?

4. Những đặc điểm liên quan đến khuếch tán tăng cường? 1. Là khuếch tán có gia tốc – hình thức vận chuyển trung gian giữa khuếch tán đơn thuần và vận chuyển tích cực. 2. Tiêu tốn năng lượng ATP. 3. Không vận chuyển tất cả các chất qua màng. 4. Có sự tham gia của chất màng. 5. Tốc độ khuếch tán tăng tới mức tối đa ngay và không tăng lên nữa dù nồng độ chất khuếch tán tiếp tục giảm.

5. Điện thế Nernst đối với Cl⁻?

6. Chức năng của màng tế bào?

7. Điện thế màng bớt âm có ý nghĩa?

8. Vai trò của bơm Na⁺ – K⁺ tại màng tế bào?

9. Vận chuyển tích cực thứ phát là gì?

10. Các enzym thuỷ phân được bài tiết từ?

11. Glucose qua bờ bàn chải của tế bào biểu mô niêm mạc ruột và ông thận theo hình thức?

12. Giảm tính thấm với natri, tăng tính thấm với kali xảy ra ở giai đoạn?

13. Đặc điểm chính của lớp lipid kép?

14. Sắp xếp các bước trong cơ chế hoạt động chính của bơm Na⁺ – K⁺ tại màng tế bào: 1. Phát động hoạt tính ATP của bơm Na⁺ – K⁺. 2. Một phân tử ATP tách thành ADP và giải phóng một dây nối giàu năng lượng. 3. Đẩy ion Na⁺ ra ngoài và ion K⁺ vào trong tế bào. 4. 3 ion Na⁺ gắn vào đầu trong và 2 ion K⁺ gắn vào đầu ngoài của protein mang. 5. Năng lượng của dây nối giàu năng lượng làm thay đổi hình dạng phân tử protein mang.

15. Đặc điểm của cơ chế lan truyền điện thế hoạt động?

16. Nước không tan trong lipid nhưng tại sao phần lớn nước lại có thể khuếch tán qua được lớp lipid kép?

17. Sự tạo thành các túi tiêu hóa là một giai đoạn của quá trình?

18. Nồng độ ion Na⁺ ở dịch ngoại bào cao hơn ở dịch nội bào?

19. Dùng phương trình Goldman để tính điện thế khuếch tán khi màng thấm nhiều loại ion khác nhau?

20. Đặc điểm nào sau đây phù hợp với giai đoạn giảm phân cực: 1. Xảy ra sau giai đoạn ưu phân cực. 2. Ion K⁺ đã chuyển hết từ ngoài vào trong tế bào nhưng ion Na⁺ thì chưa được bơm hết từ trong ra ngoài tế bào. 3. Mặt trong màng tích nhiều điện dương hơn so với lúc xuất phát điểm. 4. Chênh lệch điện thế giữa mặt trong và mặt ngoài màng tế bào giảm xuống còn khoảng –50mV đến –60mV hoặc thấp hơn. 5. Ngưỡng khử cực của màng tế bào cao hơn so với mức bình thường. 6. Khả năng hưng phấn của màng tế bào tăng lên. 7. Chỉ cần một kích thích có cường độ ngưỡng cao hơn cường độ ngưỡng ban đầu thì cũng có thể gây ra hưng phấn cho tế bào.

21. Đặc điểm của vận chuyển tích cực thứ phát: 1. Dùng năng lượng trực tiếp được giải phóng từ bậc thang nồng độ ion sinh ra do vận chuyển thụ động. 2. Các chất tải cần có sự kết hợp với ion Na⁺. 3. Gồm 2 quá trình là đồng vận chuyển và vận chuyển xuôi. 4. Đồng vận chuyển là vận chuyển các chất đi ngược chiều với ion Na⁺. 5. Vận chuyển ngược là vận chuyển các chất ngược chiều với ion Na⁺. 6. Nếu nồng độ Na⁺ trong tế bào thấp, tốc độ vận chuyển các chất sẽ chậm lại.

22. Do tác dụng của bơm Na⁺/K⁺, nồng độ cả Na⁺ và K⁺ hoàn toàn cân bằng giữa hai phía của màng?

23. Mô tả nào dưới đây về hiện tượng khuếch tán đơn giản là không đúng?

24. Tại sao các ion có kích thước rất nhỏ nhưng không khuếch tán qua được lớp lipid kép?

25. Khả năng khuếch tán một chất tỷ lệ thuận với nồng độ chất đó và hệ số thấm của màng đối với từng chất. Vậy, hệ số thấm của màng đối với từng chất phụ thuộc vào những yếu tố nào?

26. Phương trình Nernst hay được dùng để tính?

27. Sử dụng phương trình Nernst sẽ tính được điện thế của Na⁺ là?

28. Tăng tính thấm với natri gây ra?

29. Nguyên nhân chủ yếu tạo ra điện thế nghỉ của màng tế bào?

30. Sắp xếp các hiện tượng: 1. Bắt đầu khử cực màng. 2. Cổng K⁺ bắt đầu mở. 3. cổng K⁺ bắt đầu đóng. 4. Cổng Na⁺ bắt đầu mở. 5. Cổng Na⁺ bắt đầu đóng. 6. Tái cực màng?

31. Các đặc điểm phù hợp với điện thế màng tế bào: 1. Dòng điện sinh vật gồm điện thế nghỉ và điện thế hoạt động. 2. Điện thế nghỉ là sự chênh lệch điện thế qua màng ở trạng thái nghỉ. 3. Điện thế hoạt động là quá trình biến đổi rất nhanh của điện thế màng lúc nghỉ. 4. Nguyên nhân gây ra điện thế nghỉ là do vai trò của bơm Na⁺ – K⁺, sự rò rỉ ion qua màng và các ion dương bên trong màng. 5. Một điện thế hoạt động bắt đầu bằng sự biến đổi đột ngột từ điện thế âm lúc nghỉ sang điện thế dương của màng, rồi quay trở lại cũng rất nhanh trở về điện thế âm. 6. Điện thế hoạt động trải qua 4 giai đoạn lần lượt là: khử cực – tái cực – giảm phân cực – ưu phân cực. 7. Ngưỡng kích thích để phát sinh điện thế hoạt động là –65mV. 8. Vòng feedback dương tính mở kênh Na⁺ làm mở các kênh Na⁺ trong một thời gian ngắn thông qua hai yếu tố tăng điện thế và mở kênh. 9. Sự thích nghi của màng đối với kích thích làm cho điện thế màng cần phải vượt qua một ngưỡng kích thích cao hơn, thậm chi đến các trị số dương mới tạo được điện thế hoạt động. Chọn các ý đúng:

32. Các phân tử phospholipid với đặc điểm cấu trúc một đầu phân cực còn gọi là đầu ưa nước do có chứa ..... và một đầu không phân cực còn gọi là đầu kỵ nước do có chứa ..... tạo thành một lớp lipid kép với 2 đầu ..... quay vào nhau tạo thành bộ khung của màng bào tương. Các phân tử phospholipid ..... giữa 2 lớp lipid này? Cho biết kí hiệu (P: phosphat; A: 2 đuôi acid béo), (P: phosphat; A: 2 đuôi acid béo), (U: ưa nước; K: kỵ nước), (D: di chuyển dễ dàng; T: không thể di chuyển)

33. Cân bằng điện thế là một giả thiết về điện thế mà thực tế không xảy ra ở tế bào sống trong điều kiện bình thường?

34. Đặc điểm của vận chuyển tích cực: 1. Vận chuyển các chất, các ion qua màng (từ ngoài vào trong và từ trong ra ngoài) ngược bậc thang nồng độ, điện thế hay áp suất. 2. Không tiêu hao năng lượng ATP của tế bào. 3. Có sự tham gia của chất mang. 4. Gồm 2 loại vận chuyển tích cực là nguyên phát và tiên phát. 5. Trong vận chuyển tích cực nguyên phát, năng lượng được giải phóng trực tiếp từ sự phân giải ATP hoặc chất phosphat giàu năng lượng. 6. Vận chuyển giữa Na⁺ – Ca²⁺ và Na⁺ – H⁺ là đồng vận chuyển. Chọn các ý đúng:

35. Nhận xét không đúng về điện thế hoạt động?

36. Chất được tế bào nuốt theo hình thức ẩm bào?

37. Cổng hoạt hoá của kênh Na⁺?

38. Yếu tố tham gia tạo điện thế hoạt động?

39. Khuếch tán đơn thuần là gì?

40. Màng tế bào có tính thấm cao nhất đối với ion?

41. Ion dương có nồng độ bên ngoài cao hơn bên trong tế bào là?

42. Mô tả nào dưới đây về hiện tượng khuếch tán nhờ chất mang là không đúng?

43. Chọn ý đúng khi nói về giai đoạn khử cực của điện thế hoạt động: 1. Trong giai đoạn khử cực, kênh Na⁺ là kênh có cánh cổng điện thế với cổng ở hai đầu, cổng phía đầu ngoài gọi là cổng khử hoạt, cổng phía trong gọi là cổng hoạt hóa. 2. Kênh Na⁺ có trạng thái khác nhau là bình thường, hoạt hóa và khử hoạt. 3. Tại thời điểm điện thế nghỉ –90mV, cổng hoạt hóa đóng, Na⁺ không vào trong tế bào, cổng khử hoạt mở và màng ở trạng thái phân cực. 4. Trạng thái hoạt hóa: kích thích tác dụng làm tăng tính thấm của màng đối với Na⁺. Do đó, dòng ion Na⁺ mang điện tích dương từ dịch ngoại bào vào trong tế bào cao hơn dòng K⁺ đi trong ra ngoài tế bào. 5. Khi hoạt hóa kênh Na⁺, màng bị phân bố lại điện tích làm cho mặt ngoài trở nên dương so với mặt trong tế bào. 6. Điện thế màng tăng dần từ –90mV về phía 0mV, khi lên tới trị số khoảng –70mV đến –50mV thì cổng hoạt hóa mở, ion Na⁺ ùa qua kênh vào trong tế bào. 7. Sự tăng tính thấm của màng với các ion Na⁺ chỉ kéo dài khoảng vài phần vạn giây.

44. Ví dụ điển hình về hiện tượng xuất bào là?

45. Vai trò của kênh K⁺ và kênh Ca²⁺ chậm trong giai đoạn khử cực của điện thế hoạt động?

46. Một trong các đặc điểm của bơm Na⁺ – K⁺ tại màng tế bào?

47. Trong giai đoạn tái cực, vai trò của kênh Na⁺ và K⁺ diễn ra như thế nào?

48. Đặc điểm chung của phospholipid và cholesterol tại lớp lipid kép?

49. Bơm Na⁺- K⁺ tạo điện thế (-) bên trong màng là -86mV?

50. Trong những ý sau, đâu là những đặc điểm và chức năng của glucid màng tế bào? 1. Luôn kết hợp với protein là lipid dưới dạng glycoprotein là lipoprotein. 2. 9/10 protein xuyên là glycoprotein, khoảng 1/10 là các glycolipid. 3. Phần protein nằm sau trong bề dày màng, phần glucid của phân tử thì thò ra phía ngoài màng, bám chặt mặt ngoài màng tạo nên lớp áo glucid. 4. Bề mặt lớp áo mặt ngoài tế bào tích điện dương, đẩy những vật có điện tích âm. 5. Nhiều glucid là chất cảm thụ (receptor) có chức năng gắn hormon. 6. Áo glucid này bám vào áo glucid khác làm tế bào dính vào nhau. 7. Một số glucid màng tham gia phản ứng miễn dịch.

51. Các biểu thị toán học trong phương trình Nernst mô tả điện thế màng của một tế bào có thể bị ảnh hưởng bởi nồng độ ion và tính thấm của màng với ion đó?

52. Ở mức điện thế màng là -70 mV sẽ làm khuếch tán Na⁺ ra ngoài tế bào?

53. Các yếu tố sau đây đều tham gia tạo điện thế hoạt động, trừ?

54. Yếu tố tham gia tạo điện thế nghỉ?

55. Trong dung dịch .......... hồng cầu duy trì hình dạng bình thường, trong dung dịch.......... hồng cầu bị tan vỡ và trong dung dịch.......... hồng cầu bị teo bào? (Kí hiệu Đ: đẳng trương; U: ưu trương; N: nhược trương)

56. Khuếch tán đơn thuần gồm?

57. Đặc tính của kênh protein trong vận chuyển tích cực?

58. Trong lúc xuất hiện điện thế hoạt động, tính thấm của màng với Kali lớn nhất?

59. Trong lúc xuất hiện điện thế hoạt động, tính thấm của màng đối với natri giảm nhanh?

60. Đặc điểm phù hợp với giai đoạn ưu phân cực: 1. Ion Na⁺ vẫn còn đi từ ngoài vào trong tế bào, ion K⁺ vẫn còn đi từ trong ra ngoài tế bào. 2. Lượng ion K⁺ ở ngoài màng không kịp chuyển vào bên trong màng tế bào. 3. Điện tích mặt ngoài càng âm hơn so với mặt trong màng tế bào. 4. Chênh lệch điện thế giữa mặt trong và mặt ngoài màng tế bào lúc này sẽ cao hơn so với lúc xuất phát điểm. 5. Ngưỡng khử cực tăng cao hơn so với mức bình thường. 6. Tăng khả năng hưng phấn của tế bào. 7. Để gây được điện thế hoạt động cần có kích thích mạnh hơn ngưỡng kích thích ban đầu.

61. Điện thế nghỉ do khuếch tán K⁺ là +61 mV?

62. Đặc điểm cấu trúc của màng tế bào?

63. Điện thế hoạt động xuất hiện khi?

64. Trong lúc xuất hiện điện thế hoạt động, tính thấm với natri tăng?

65. Các yếu tố sau đây đều tham gia tạo điện thế hoạt động, trừ?

66. Các đặc điểm của protein màng trên màng tế bào: 1. Nằm xen giữa khoảng màng lipid kép. 2. Làm gián đoạn lớp lipid. 3. Đều là protein dạng cầu, đa số là lipoprotein. 4. Gồm 2 loại là protein xuyên màng và protein rìa màng. 5. Thành phần và số lượng protein phụ thuộc vào từng loại mô. 6. Đều có hoạt tính enzym ở một số loại protein. Chọn các ý đúng:

67. Cholesterol, một số virus gây viêm gan, bại liệt, AIDS vào trong tế bào qua hình thức?

68. Xác định các yếu tố có ảnh hưởng đến tốc độ khuếch tán: 1. Tính thấm của màng đối với một chất nào đó được biểu thị bằng tốc độ khuếch tán thực của chất đó qua một đơn vị diện tích màng đối với một đơn vị chênh lệnh nồng độ. 2. Độ dày của màng càng lớn thì tốc độ khuếch tán càng giảm. 3. Độ hòa tan trong lipid càng lớn thì tốc độ khuếch tán càng tăng. 4. Tốc độ khuếch tán tỷ lệ nghịch với số kênh protein của chất đó có trên màng. 5. Nhiệt độ càng cao, chuyển động nhiệt của phân tử và ion trong dung dịch càng mạnh thì khuếch tán càng tăng. 6. Tốc độ chuyển động nhiệt của một chất hòa tan tỷ lệ với căn bậc hai của trọng lượng phân tử chất đó. 7. Tính thấm của màng đối với các phân tử có đường kính nhỏ lớn hơn rất nhiều lần so với phân tử có đường kính lớn hơn. 8. Tốc độ khuếch tán thực tỷ lệ với chênh lệch nồng độ chất hai bên màng, hệ số khuếch tán và hệ số của chất. 9. Các phân tử chuyển động từ nơi có áp suất cao tới nơi có áp suất thấp hơn. 10. Khi có hiệu điện thế hai bên màng sẽ tạo ra một gradient điện qua màng. Điện tích dương hấp dẫn ion dương, điện tích âm hấp dẫn điện tích âm, tạo nên một chênh lệch nồng độ tăng dần đến mức có xu thế khuếch tán do phản chênh lệch nồng độ bằng xu thế khuếch tán do hiệu thế. Chọn các ý đúng:

69. Đặc điểm quan trọng nhất đối với một chất không hòa tan được trong nước để nó có thể khuếch tán được qua màng tế bào là?

70. Trong giai đoạn điện thế hoạt động, tính thấm của kali giảm nhẹ?